W la barba

Par prima roba i ghei 'd fêe ghignêe
o scrivi satiri e ufendi nisun
cumêe ca 'l feva sensa tant tribulêe
al vegiu Urasiu cl'era propriu 'n campiun.
Par nutt parlêe dal neust gran Frigiulin
o dal Varchiggiu o 'l Cliss Varalin

Jin anvitami j'amis Civareui
e cumêe i vugghi sun digghi da sì,
par nutt sbajemi, sei bé 'l dì d'ancheui,
l'è mei stêe cittu e guai parlèe 'd ti!
Però dla barba, la storia i la sei?
L'è custa qui o l'è n'auta si vlei.

Quand che ' Signor l'è matunni a stu mund,
par sii 'na manera sia 'l bell cumêe 'l brutt,
l'è nutt vardà, cust l'è brun, cust l'è biund,
tucc l'è creanni sensa l'umbra d'un pluc.
I prim a spuntêe creud che tucc i lu sei,
jin stacc an seguit, dla testa i cavei

Sultant che dopu 'n tra cel l'è pensà:
l'om an tutal l'è precis mêe la fumbra
e ciò va nutta: guà dêe 'l tapinà
'n quaicos clu distingua da cela sua umbra.
E l'è stabilì quand che l'om l'è marù
che 'l seu barbarott fussa più patanù.

La barba, perciò, anca a noi l'è spuntàa,
chi biunda, chi negra, chi grossa, chi fina
e si la gumma la va ringrasiàa
quee l'è ca sa ciamma giustizia divina.
Se nutta i la ghessu, 'l pateli dla cà
'n cumandariu mêe i fussu suldà.

Parciò na rispettu 'n manera peui tal
e i puma bè dilu cun tanta rasun ,
cumêe la galina rispeta 'l seu gal
parchêe cel al gà 'n più la cistra e ja sprun.
Ciapè l'esempiu dal gal 'n tal pulêe,
vardeghi 'n po' deuss cumêe 's fa rispetêe!

E quant vegn invern, cun fiocca o cun bisa,
cun frecc ca 'l fa gni fin al lammi gelai,
la barba, cradellu, sia giovna, sia grisa,
a l'è na manna, la vegn propriu a tai:
chi svers al davora rasooi o lameutti
l'è 'nloo ca 'l prova quêe i siu 'l brucheutti.

L'è nutt capitavi magari 'd sentii
giuvnoit sbarbatei, o da chi la gà mia,
sia par invidia o truvêe peui da dii
che 'l neust unor l'è na gran purcaria?
E dii: " Dla barba, stè sicur che mi scus
che dop mangià 's po' ciamêe purtarus? "

E tanti auti robbi, ca 's tegn gnanca da menti
dal gran ch' jin cucci, sensa sugh, strampalai
ma dint par dinti, sté sicur che ji senti
e smiu nasuvi 'd cervei di masnai.
Ma chi l'è ca 'l vol da j'ait duvrii jeuggi
l'è mei ca 'l cunta dla testa i seui pieuggi.

Se lor la gan mia parchêe chi sla rasu,
parchêe chi creddu 'd sii bei mêe gagà,
l'unich cunsigliu da deghi: chi tasu,
che tant si parlu l'è ma fiàa sprecà.
dal barbarott, ghevu nutta l'unor
papi ed artisti, dutor, 'mperator?

San Peru, 'l prim papa cl'è stagghi a stu mund,
al Barbarussa cl'è da nutt dismenghêe,
e 'l neust Ferari, gran pitor da Salmunt
jin barbi custi ca 's po' mai dispresêe.
E teint noim famos oltre a cust i peus divi
Si seisa 'd nutt rumpvi du treup 'l vosti pivi.

Dess la piant lì e par nutt fevla gni
a tucc vuiait chi ma senti stasei
i sun decis a stêe cittu, a fini.
An cunfidensa, se viait nutt lu sei
i pluich chi vugghi sa 'l mé barbarott
d'agn nu gan teint: i nu gan cinquantott!

Barba
Gianfranco Bertoli
(Valmaggia)